Artrose

Artrose is in de geneeskunde de naam van een aandoening aan het kraakbeen in gewrichten.

Artrose wordt in de volksmond ook wel gewrichtsslijtage genoemd. Artrose ontstaat doordat er meer gewrichtskraakbeen verloren gaat dan er door het lichaam geproduceerd kan worden. Het kraakbeen verslechtert en soms verdwijnt het helemaal. Door slijtage van gewrichtskraakbeen en een vermindering van de schokabsorberende vloeistof in de gewrichten kunnen botten over elkaar schuren, wat veel pijn veroorzaakt. Artrose komt voornamelijk voor in de gewrichten van de handen, knieën, schouders, nek en heupen.

Klachten

Artrose wordt gekenmerkt door pijn tijdens beweging van het aangedane gewricht en door een stijf of stram gevoel.

Het gewricht is vooral stijf na een tijdje niet bewegen, bijvoorbeeld ’s ochtends. De basisgewrichten van de duim zijn in de hand vaak het ergst aangetast. Door de pijn wordt de duim minder gebruikt en kan de duimmuis wegkwijnen (artofiëren).

Artrose ontstaat door slijtage, overbelasting of door eerder ontstane letsels.   

Oorzaak

Artrose kan eigenlijk worden gezien als een normaal proces van de gewrichten zodra er sprake is van een tekort aan belasten van het totale kraakbeenoppervlak. 

Risicofactoren voor het ontstaan van artrose zijn:

• Chronische overbelasting of verkeerde belasting waarbij men snel geneigd is om delen van het lichaam vast te zetten zoals bij fysiek zware arbeid, of intensief sporten.
• Overgewicht speelt een belangrijke rol bij artrose van knieën, heupen en enkels.
• Trauma in beschadigde gewrichten bijvoorbeeld door sportletsels kan ook eerder artrose ontstaan.
• Erfelijkheid artrose treedt bij iedereen in bepaalde mate op. In zeldzame gevallen is vroegtijdige artrose een ziekte die dominant overerft.
• Ontstekingsreactie; artrose ontstaat ook door een lichte ontstekingsreactie van het lichaam. Deze ontstekingsreactie versnelt de afbraak van gewrichtskraakbeen.

Behandelingen

De conservatieve behandeling van artrose heeft twee hoofddoelen namelijk het verlichten van pijn en het behouden van functie. Een genezing voor artrose bestaat niet. Dit betekent niet dat je niets kan doen om het ongemak te verlichten.

Beweging en afvallen: Omdat overgewicht een beïnvloedbare risicofactor is voor artrose en het de belasting op het gewricht vergroot, wordt bij overgewicht sterk aangeraden naast bewegen ook af te vallen.

Operatie: Bij een aantal gewrichten is het inmiddels mogelijk een ernstig aangetast gewricht dat veel pijnklachten geeft te vervangen door een kunstgewricht. Dit gebeurt vooral bij de knie en de heup.

Geneesmiddelen: Een andere vorm van conservatief behandelen van artrose bestaat uit pijnbestrijding door middel van geneesmiddelen. Doorgaans wordt met paracetamol begonnen. Vitamine D heeft een gunstige werking op de gevolgen van artrose bij overgewicht; het vermindert de pijn en bewegingen zijn minder verstoord.

Wat is Artrose precies?

Artrose is een vorm van reuma waarbij het kraakbeen in het gewricht in kwaliteit achteruit gaat. Het wordt dunner, zachter en brokkelig. Dit leidt tot vervorming van het bot direct onder het kraakbeen. Er vormen zich aan de rand van je gewricht zichtbare en voelbare knobbels, osteofyten genoemd. Deze knobbels beperken de beweeglijkheid van je gewricht.

Soms ontstaat er een ontsteking in het gewricht. Ook raken zenuwen soms bekneld, wat pijn, gevoelsstoornissen en krachtsverlies veroorzaakt. Artrose is de meest voorkomende reumatische aandoening aan het bewegingsapparaat.

Artrose is een aandoening waar het hele gewricht bij betrokken is en het kan in alle gewrichten optreden. Er zijn gewrichten waarin het vaker voorkomt zoals in de nek, de onderrug, de knieën, de heupen, de duim, de vingers en de grote teen. De aandoening komt relatief veel voor, ongeveer 1 miljoen mensen in Nederland hebben artrose. De internationale naam van artrose is osteoartritis.

Hoe verloopt Artrose?

Als er een duidelijke oorzaak van de artrose in een bepaald gewricht is, is de kans groot dat het bij één gewricht blijft. Heb je bijvoorbeeld artrose door een beschadiging aan de meniscus in een kniegewricht, dan zorgt dat niet automatisch voor artrose in het andere kniegewricht.

Is er geen mogelijke oorzaak voor jouw artrose aan te wijzen? Dan is de kans groter dat je in meerdere gewrichten artrose krijgt.

Bij iedereen verloopt artrose net weer anders. Pijn, stijfheid en beperkingen van je gewricht zijn veel voorkomende klachten. Ook de mate en snelheid waarin je krakbeen achteruit gaat is bij iedereen verschillend. Er zijn mensen die alleen pijnklachten hebben bij zware belasting. Maar er zijn ook mensen die een gewrichtsprothese nodig hebben omdat het kraakbeen en het onderliggende bot te veel beschadigd zijn. Als de beschadigingen groot zijn, heb je meestal veel pijn en is je gewricht lastig te gebruiken.