Een te hoge Cholesterol?

Een te hoog cholesterolgehalte is een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Toch is cholesterol vooral ook nuttig. Cholesterol is zelfs een onmisbare bouwstof voor uw lichaam. Ieder lichaam heeft het nodig voor de aanmaak van lichaamscellen (ook hersenen!), gal en hormonen.

 Het meeste cholesterol maakt uw lever zelf aan. Slecht een klein deel wordt uit de voeding gehaald. Het cholesterol uit de voeding wordt via de darmen opgenomen in het bloed en naar de lever vervoerd. Het cholesterol wordt via de bloedbaan vervoerd naar lichaamscellen, waar het dient als bouwstof.

Risicofactor
Een te hoog cholesterolgehalte verhoogt uw risico op hart- en vaatziekten. Andere risicofactoren zijn bijvoorbeeld roken, hoge bloeddruk, diabetes of overgewicht. Ook erfelijkheid speelt een rol. Hoe meer risicofactoren u heeft, hoe groter uw risico.

Cholesterolstofwisseling
Cholesterol wordt in het lichaam verpakt in lipoproteïnen. Deze verpakking is nodig om het cholesterol via het bloed naar plekken in het lichaam te vervoeren. Er zijn 3 belangrijke soorten lipoproteïnen: LDL en HDL en VLDL. De verpakking bepaalt of het cholesterol ‘slecht’ of ‘goed’ is.

HDL
Het HDL voert zoveel mogelijk overtollig cholesterol af naar de lever. Vervolgens wordt het HDL-cholesterol opnieuw gebruikt of het verlaat ons lichaam via de ontlasting. Het HDL-cholesterol is dus een goede schoonmaker. In principe geldt, hoe meer HDL u heeft, hoe beter!

LDL
LDL wordt vaak het ‘slechte’ cholesterol genoemd. Dit omdat overtollig en vooral geoxideerd (kleverig) LDL-cholesterol zich opstapelt en vasthecht aan de vaatwand. Hierdoor vernauwen de bloedvaten met alle mogelijke gevolgen van dien. Te veel en verkleving zijn dus de problemen waaraan LDL haar slechte reputatie dankt. Want hoe gek het ook mag klinken we zouden niet zonder LDL kunnen.
Een gecontroleerd LDL gehalte voorkomt in het algemeen problemen, maar zeker zo belangrijk is het voorkomen van oxidatie van het LDL, ofwel beperk het gebruik van snelle suikers in de voeding.

Triglyceriden
Triglyceriden zijn vetten in het bloed. Triglyceriden kunnen, net als LDL, opstapelen in de vaatwand. Wanneer we meer calorieën in ons lichaam hebben dan dat we op dat moment verbruiken, dan zullen de overtollige calorieën (suikers en koolhydraten) worden omgezet in triglyceriden.

VLDL
VLDL transporteert triglyceriden (vetten) van de darm naar de lever.

Het totaal cholesterol is niet voldoende om uw risico op hart- en vaatziekten te bepalen.

Uw arts kijkt ook naar:

  • LDL gehalte
  • HDL gehalte
  • Triglyceridengehalte

Een hoog HDL-cholesterol is gunstig. Een hoog LDL-cholesterol en een hoog triglyceridengehalte is een risicofactor. (HDL-cholesterol zorgt voor transport van cholesterol vanuit de vaatwand terug naar de lever. Hoe hoger het HDL-cholesterol, des te beter is de afvoer van overtollig cholesterol naar de lever).

Cholesterol-ratio en schatting van het risico
De cholesterol-ratio is een betere voorspeller voor hart- en vaatziekten dan de totale cholesterolwaarde. Vrouwen hebben gemiddeld een hoger HDL-cholesterol dan mannen.

Bespreek de uitslag en uw familiegeschiedenis met uw arts. Bij een verdenking op erfelijk hoog cholesterol zal de arts u doorverwijzen naar een specialist. Dit staat in de richtlijnen van huisartsen (NHG-standaard) beschreven.

In het algemeen wordt bij de uitslag van het totaal cholesterolgehalte de indeling in onderstaande tabel aangehouden.

Streefwaarden cholesterolgehalte:

Uw totaal cholesterol (TC) is: Uw cholesterolgehalte is:

lager dan 5 mmol/l

 

5,0-6,4 mmol/l

6,5 – 7,9 mmol/l

hoger dan 8,0 mmol/l

normaal

 

licht verhoogd

verhoogd

sterk verhoogd

Cholesterol ratio

 

(Totaal cholesterol / HDL cholesterol)

 < 4  is gezond
HDL > 1,0 = OK   (>1,5 is gezond)
LDL < 4,5 = OK   (<3 is gezond)
Triglyceriden < 2,2 = OK   (<1,7 is gezond)

Adviezen bij een verhoogd Cholesterol gehalte:

Het duidelijkst is Dr. Verburg  in zijn recente boek de voedsel zandloper (2012, Bert Bakker)

Zijn conclusie is kortweg:  Cholesterol is belangrijk voor het lichaam, het lichaam produceert het en heeft daar ook behoefte aan!

Dr. Verburg geeft een duidelijk voorbeeld van deze opmerkelijke mening: Hij vergelijkt Japanners met Israëliërs, de Japanners blijken een hoog cholesterol te hebben en tevens een weinig voorkomen van hart en vaatziekten! Daarnaast noemt hij de Israëliërs die ondanks hun lage cholesterol gehalte opmerkelijk genoeg juist veel voorkomende hart en vaat aandoeningen hebben.
Een opzienbarende conclusie die de cholesterol wereld en het gevecht daartegen aardig op zijn kop zet, of minimaal ernstig nuanceert.

Concrete tips:

  1. Voorkom verkleving; vermijd snelle toegevoegde suikers in de dagelijkse voeding (zie ook glycemische index)
  2. Voorkom oxidatie van LDL; eet veel flavonoïden uit verse groeten en fruit. Het meest effectief zijn de polyfenolen in rood fruit en met name bepaalde druiven (lees meer over Polyfenolen)
  3. Kook, bak en braad met olijf olie (of met kokosolie), van beide is bekend dat het ontstekingen remt en de cholesterol omlaag brengt wanneer te hoog. (dus niet met boter, zonnebloemolie etc.)